به گزارش بیدار بورس، محمدرضا فرزین با اشاره به عملکرد ۲۰ روزه در بانک مرکزی در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری اعلام کرد: برنامه این نهاد از ابتدا ثبات ارز و اولین اقدام، مذاکرات سازنده با کشورهای قطر، امارات، چین و عراق بود و دستاوردهای مطلوبی بدست آمد و منجر به دسترسی به منابع ارزی شد.

از دیروز بالغ بر ۳۰۰ میلیون یورو ارز بانک TBA عراق در سامانه نیما عرضه شد و بصورت مستمر ادامه خواهد داشت. تجدید فروش ارزهای چین در سامانه نیما اقدام دیگر بانک مرکزی بود. به طوری که ارزهایی معمولاً زمان پرداخت آن ۲۱ روز طول می‌کشید به ۴۸ ساعت کاهش یافت. مذاکرات سازنده‌ای با مسئولان امارات صورت گرفت تا عرضه درهم در سامانه نیما افزایش یابد.

** عرضه ۳.۳ میلیارد دلار در نیما طی یک ماه اخیر

نرخ ارز حواله‌ای در سامانه نیما برای واردات کالاهای اساسی، مواد اولیه و ماشین‌آلات با ۲۸۵۰۰ تومان تثبیت می‌شود. یک ماه اخیر ۳.۳ میلیارد دلار ارز در سامانه نیما تخصیص داده شد که عمده آنها ارز حاصل از صادرات نفت و بخشی هم صادرات پتروشیمی بود. مذاکرات با کشورها ادامه دارد و طبق برنامه‌ ریزی همه ارزهای ایران در خارج از طریق سامانه نیما در اختیار واردکننده قرار خواهد گرفت. ذخایر کاملاً در دسترس است و هیچ محدودیتی برای تأمین نیازهای ارزی وجود ندارد.

بخش دیگری از نیازهای ارزی از طریق بازار متشکل ارزی تأمین می‌شود که این تقاضا بصورت اسکناس است و از ابتدای سال تاکنون ۲.۰۶ میلیارد دلار در این بازار تزریق و فقط دیروز ۲۱ میلیون دلار ارز عرضه شد که ارز تزریقی توسط بانک مرکزی فقط ۳ میلیون دلار بود.

** راه اندازی بازار مبادله ارز و طلا تا ۲ هفته آینده

تا دو هفته آینده بازار مبادله ارز و طلا راه‌اندازی می‌شود که علاوه بر اسکناس بازار حواله هم وجود دارد و سامانه به همه متقاضیان و برای ۴۰ نوع نیاز ارزی از جمله ارز دانشجویی، درمان و حتی آژانس‌های هواپیمایی پرداخت می‌کنند. میزان پرداخت ارز در بازار مبادله ارز و طلا سقف ندارد و براساس مستندات انجام می‌شود.

بخشی از صادرکنندگان از عرضه ارز در بازار نیما به نرخ میانگین ۲۸۵۰۰ تومان معاف خواهند شد و در بازار دوم بازار ارز مبادله‌ای که تا دو هفته آینده راه‌ اندازی خواهد شد، ارز را می فروشند. سامانه نیما برای ارز نفتی و بخشی از پتروشیمی‌ها است اما با بازاری که راه‌اندازی خواهیم کرد با یارانه صادراتی، صادرکنندگان با مشکلی مواجه نخواهند شد.

** افزایش سهمیه ارز هر نفر به ۵ هزار یورو

طبق بخشنامه جدید بانک مرکزی مبنی بر افزایش عرضه ارز به هر نفر تا پنج هزار یورو، صرافی‌ها می‌توانند ارز بخرند و بفروشند و اگر کسری در منابع ارزی داشتند بانک مرکزی تأمین خواهد کرد. رفع تعهد ارزی صادرکننده صرفاً از طریق صرافی بانک ملی انجام شود اما به صرافی‌ها اجازه خرید و فروش ارز داده‌ شده است. در بازار آزاد هم نرخ‌سازی خواهیم کرد. چرا که ایجاد ثبات ارزی یک روش ندارد و باید گام به گام در این حوزه پیش رفت.

از سه‌شنبه تا سقف ۵ هزار یورو برای هر نفر از طریق صرافی‌ها عرضه می‌شود و اگر در موجودی ارزی محدودیتی وجود داشت در قالب بازار متشکل ارزی ارز حراج برگزار و نرخ حراج ارز مبنای نرخ در بازار آزاد می‌شود. تلاش بر این است که به بازار آزاد نرخ داده و بازار هدایت شود.

** برنامه بلندمدت برای بازار مبادله ارز و طلا

در بازار مبادله ارز و طلا علاوه بر اسکناس ارز، حواله و سکه هم معامله و از ابزارهایی مثل سوآپ استفاده می‌شود. برای این بازار افق بلندمدت ترسیم شده و از سایر ابزارها مانند سوآپ، فوروارد و فیوچر در آینده استفاده می‌شود اما در کوتاه‌مدت برنامه‌ای برای استفاده از این ابزارها وجود ندارد.

** تفاوت های ارز ۲۸۵۰۰ با ۴۲۰۰ تومانی

برخی‌ها معتقدند این سیاست مانند ارز ۴۲۰۰ تومانی و ۱۲۲۶ تومانی است اما این سیاست سه تفاوت دارد. اول اینکه روز اعلام نرخ ۲۸۵۰۰ تومان، نرخ ETS ۲۹ هزار تومان بود. دوم اینکه این نرخ، بودجه دولت را به تعادل می‌رساند. چرا که در بودجه سال جاری و آینده نرخ محاسباتی ارز ۲۳ هزار تومان در نظر گرفته شده است.

تنها مشکلی که بوجود می‌آید برای برخی صادرات کنندگان است اما با توجه به اینکه بخش عمده ارز تزریق شده در سامانه نیما برای کالاهای اساسی، مواد اولیه و ماشین‌آلات از محل ارز حاصل از صادرات نفت و پتروشیمی تأمین می‌شود، برای بخش عمده صادرکنندگان مشکلی بوجود نمی‌آید و اگر مشکلی پیدا شود با روش‌های دیگر جبران می‌شود.

** برنامه کنترل ترازنامه بانک ها

منشأ نقدینگی طبق آموزه‌های علم اقتصاد ناشی از پایه پولی و ضریب فزاینده است. پایه پولی از محل ناترازی دولت، ناترازی بانک‌ها و افزایش دارایی‌های خارجی بانک مرکزی به دلیل عدم امکان فروش همه ارز خریداری شده از دولت بوجود می‌آید و تلاش بر این است این سه حوزه مدیریت شود. برای بودجه سال آینده مذاکرات مناسبی با سازمان برنامه و بودجه و مجلس انجام شد. اگر دولت دچار کسری بودجه شود پایه پولی افزایش می‌یابد.

برنامه دیگر بانک مرکزی حل مشکل بانک‌های ناتراز است. وقتی برنامه‌ها در حوزه بازار ارز انجام شد با تک‌تک بانک‌های ناتراز جلسه خواهیم داشت و برای آنها برنامه تعیین می شود. زیرا اضافه برداشت برخی بانک‌های ناتراز از بانک مرکزی بسیار زیاد است اما برخی از این بانک‌ها دارایی‌های مطلوبی دارند و با فروش آنها این ناترازی رفع می شود.

از ابزار سیاست پولی برای کنترل نقدینگی و تورم استفاده خواهیم کرد. علاوه بر سیاست پولی برای کنترل تورم باید از سیاست‌های مالی هم استفاده کرد. سیاست کنترل ترازنامه بانک‌ها که از قبل در بانک مرکزی آغاز شده بود، تداوم می یابد و طی هفته‌های آینده بسته سیاست پولی منتشر خواهد شد.

** اجرای مصوبه شورای پول و اعتبار برای نرخ سود بانکی

برای نرخ سود بانک شورای پول و اعتبار از قبل مصوبه داشته که در آینده نزدیک اجرا می‌شود. عرضه ربع سکه در روزهای گذشته موجب کاهش قیمت سکه شد اما با شکل‌گیری انتظارات تورمی دوباره قیمت ها بالا رفت. اگر لازم باشد سکه تمام بهار را هم عرضه خواهیم کرد.